Μύρινα, 6 Απριλίου 2022
Την έναρξη του προγράμματος πολιτιστικής εκπαίδευσης «Πού κρύβεται η Υψιπύλη;» σήμανε η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 1η Απριλίου 2022, στο Κινηματοθέατρο «Μαρούλα» στη Μύρινα της Λήμνου.
Το πρόγραμμα «Πού κρύβεται η Υψιπύλη;» σχεδιάστηκε με σκοπό να προσκαλέσει κατοίκους και επισκέπτες της Λήμνου σε ένα ταξίδι ανακάλυψης των πολλαπλών “ιστοριών” του νησιού. Στη διαδρομή αυτή, έχουμε οδηγό την εκδιωγμένη από το νησί μυθική βασίλισσα Υψιπύλη, η οποία, στην προσπάθειά της να επιστρέψει στον τόπο και την εποχή της, διασχίζει εποχές, συναντά ιστορικά και μυθικά πρόσωπα, και ανακαλύπτει το παλιό και το σύγχρονο πρόσωπο της Λήμνου. Συνοδοιπόροι και βοηθοί της, μαθήτριες και μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου, που αναλαμβάνουν να συνεισφέρουν, με ποικίλα αφηγηματικά μέσα, στην ανάδειξη της σημερινής ταυτότητας του νησιού και των κατοίκων του.
To πρόγραμμα βασίζεται σε μια ιδέα της ΑΜΚΕ Places & Traces, η οποία και το διοργανώνει από κοινού με το Λύκειον των Ελληνίδων – Παράρτημα Λήμνου. Τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Λήμνου, ενώ υποστηρίζεται από διεπιστημονική ομάδα ειδικών και τον Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του ΕΚΠΑ.
Το πρόγραμμα «Πού κρύβεται η Υψιπύλη;» αναπτύσσεται σε τρία Κεφάλαια.
Το Κεφάλαιο Ι υλοποιείται το 2022 με συγχρηματοδότηση από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον. Εμπνέεται από τον 20ό αιώνα και τους δύο Παγκόσμιους πολέμους που τον σημάδεψαν. Συμμετέχουν τα Γυμνάσια Μύρινας και Μούδρου, και το 3ο Δημοτικό Σχολείο Μύρινας.
Στην εκδήλωση, την ιδέα και τους στόχους του προγράμματος παρουσίασαν σε παιδιά και εκπαιδευτικούς η Πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων Λήμνου (ΛτΕ Λήμνου), Θέκλα Φιλίππου και η συντονίστρια της ΑΜΚΕ Places & Traces (P&T), Αγγελική Τσέλιου.
«Το ΛτΕ μπορεί να απαρτίζεται μόνο από γυναίκες, οι δράσεις του όμως απευθύνονται σε όλους και κυρίως στη νέα γενιά. Γιατί τα παιδιά, εσείς δηλαδή, είστε οι συνεχιστές και φορείς αυτού του πολιτισμού. Και αυτό έχουμε πάντα στο μυαλό μας όταν προγραμματίζουμε τις δράσεις μας.», τόνισε η κ. Φιλίππου μιλώντας για την ιστορία, τη δράση, το παλιό και το νέο όραμα του φορέα. Και, αναφερόμενη στην πρόσκληση συνεργασίας από την P&T, συνέχισε: «Η ιδέα μάς φάνηκε εξαιρετική, ανταποκρινόταν απόλυτα στους στόχους του Λυκείου των Ελληνίδων, και αποφασίσαμε με μεγάλη χαρά να τη στηρίξουμε και να βοηθήσουμε στην υλοποίησή της. Στη διάρκεια του τελευταίου χρόνου εργαστήκαμε από κοινού. Αρωγός μας στην προσπάθεια αυτή […] στέκει η πολύτιμη ομάδα επιστημονικής τεκμηρίωσης του προγράμματος που αποτελείται από τους (με αλφαβητική σειρά), Δρ. Δέσποινα Δούκα, Εκπαιδευτικό, ειδική επιστήμονα-συνεργάτιδα του Ι.Ε.Π., Θεόδωρο Μπελίτσο, Εκπαιδευτικό και συγγραφέα ιστορικών, λαογραφικών βιβλίων, Νικόλα Μπλιάτκα, εικαστικό και καλλιτεχνικό υπεύθυνο του χώρου Τέχνης ‘Ώχρα Μπλε’, Μαρία Παπαπαναγιώτου, Εκπαιδευτικό, φιλόλογο και Διευθύντρια του Γυμνασίου Μούδρου, και Δημήτρη Πλάντζο, καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας στο ΕΚΠΑ.»
Για την αφετηρία και το σκεπτικό του προγράμματος έκανε λόγο η κ. Τσέλιου, σημειώνοντας: «Σήμερα είμαι εδώ για να σας προσκαλέσω ν’ ακούσουμε προσεκτικά τι έχουν να μας διηγηθούν αυτά που αντικρίζουμε κάθε μέρα στο νησί: η φύση και οι άνθρωποι, τα κτήρια, τα φαγητά που μαγειρεύουμε στο σπίτι, οι μουσικές και οι χοροί μας, τα βιβλία, όλα όσα μας περιτριγυρίζουν. Ένα ένα αυτά κι όλα μαζί είναι σημαντικά, γιατί κρύβουν μέσα τους μικρά κομματάκια ενός μεγάλου πολύχρωμου ψηφιδωτού. Αυτό το ψηφιδωτό από ιστορίες παντρεύει το χθες και το σήμερα με το αύριο του νησιού μας. Αυτό το ψηφιδωτό μιλάει για την ψυχή της Λήμνου. Που εγώ μπορεί να τη λέω Υψιπύλη, εσείς όμως μπορείτε να της δώσετε όποιο όνομα θέλετε. Σημασία έχει να ανακαλύψουμε παρέα, και με τη βοήθεια των εκπαιδευτών μας στο πρόγραμμα, πού κρύβονται οι ψηφίδες. Κι αφού τις ξετρυπώσουμε, να φτιάξουμε με τη σειρά μας τις δικές μας ιστορίες που θα μιλάνε γι’ αυτές. Να τις διηγηθούμε στην οικογένεια και τους φίλους μας, και στους φίλους των φίλων. Και τότε ίσως συμβεί κάτι μαγικό: μπορεί να νιώσουμε κι εμείς σαν τα μικρά κομμάτια του ψηφιδωτού, κομμάτια της ψυχής και της Ιστορίας του τόπου μας.»
Εκπροσωπώντας την ομάδα τεκμηρίωσης του προγράμματος, ο κ. Πλάντζος μίλησε για την πλούσια μυθολογία και ιστορία της Λήμνου, τα όσα έχουν γραφτεί από την αρχαιότητα για το νησί και, ιδιαίτερα, αυτά που καταγράφει ο τραγικός ποιητής Αισχύλος. “Το τοπίο της Λήμνου […] έχει μέσα του ιστορία, ιστορία που πολλές φορές τη μαθαίνουμε από τους μύθους, ιστορία που τη μαθαίνουμε μέσα από τα βιβλία, μας τη λένε οι μεγαλύτεροι, μας τη λένε οι δάσκαλοί μας, και ιστορία πρόσφατη που την έχουν ζήσει οι γονείς μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας. Όλα αυτά σιγά σιγά θα τα ανακαλύψουμε παρέα τους επόμενους μήνες”, είπε χαρακτηριστικά ο κύριος Πλάντζος.
Στη συνέχεια, τη σκηνή του «Μαρούλα» κατέλαβαν οι μαθήτριες και οι μαθητές που ήταν και οι επίτιμοι προσκεκλημένοι της εκδήλωσης. Με την καθοδήγηση της παιδοψυχολόγου, μέλους του ΔΣ του ΛτΕ Λήμνου, Φανής Λούγκλου, είχαν την ευκαιρία, μέσα από το παιχνίδι, να εξοικειωθούν με τα σημεία αναφοράς του πρώτου Κεφαλαίου, καθώς και να γνωριστούν τόσο μεταξύ τους όσο και με τις συνεργάτιδες και τους συνεργάτες του προγράμματος. Ψάχνοντας να βρουν την Υψιπύλη κατέληξαν στο Χριστουλίδειο Μέγαρο, πρώτη κρυψώνα της μυθικής βασίλισσας στο φανταστικό ταξίδι της επιστροφής της.
Για το αρχοντικό της οικογένειας Χριστοδουλίδη και για τον σπουδαίο ρόλο του από την Κατοχή μέχρι σήμερα μίλησε ο Πρόεδρος της Διαχειριστικής Επιτροπής του «Χριστοδουλίδειου Συσσιτίου», Δημήτρης Αχιλαδέλλης, κλείνοντας την εκδήλωση.
Η πρώτη αυτή συνάντηση σήμανε και την έναρξη των δράσεων που θα αναπτυχθούν τους επόμενους δύο μήνες στο πλαίσιο του προγράμματος «Πού κρύβεται η Υψιπύλη;». Το πρώτο Κεφάλαιο περιλαμβάνει εκπαιδευτικούς περιπάτους στα τοπόσημα που συνδέονται με τον Α΄και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο στη Μύρινα και τον Μούδρο, εργαστήρια ζωγραφικής και κεραμικής, και εξοικείωση με την ντόπια αρχιτεκτονική και τους εικαστικούς δημιουργούς της Λήμνου. Οι δράσεις θα κορυφωθούν στα τέλη Μαΐου με έκθεση των έργων των παιδιών στην αίθουσα Τέχνης «Αποθήκη» στη Μύρινα.
Χορηγός επικοινωνίας Limnos FM100.