Σχετικά Τοπόσημα
Να προλάβει να βρέξει τα κουρασμένα πόδια της στη θεραπεύτρια θάλασσα πριν πέσει το σκοτάδι… Η Υψιπύλη στέκει στην παραλία του Ρωμέικου κάτω από το Κάστρο. Αίφνης, αχός ανεβαίνει από τα βάθη του τόπου, από τα βάθη του χρόνου…
Στις 6 Οκτωβρίου 1912, ο ελληνικός στόλος φτάνει στο νησί και αγκυροβολεί στα ανοιχτά του Ρωμέικου γιαλού. Άντρες από το θωρηκτό «Αβέρωφ» αποβιβάζονται στην ακτή (σημερινή Ακτή Κουντουριώτη), μπροστά στο Αρχοντικό Βόντηλα, όπου τώρα βρίσκεται η μικρή πλατεία Κουντουριώτη. Αναζητούν και μεταφέρουν τον Οθωμανό διοικητή του νησιού στο θωρηκτό. Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης τού ζητά την άμεση παράδοση της τουρκοκρατούμενης Λήμνου. Στις 7 Οκτωβρίου, μετά από την άρνηση του μουτεσαρίφη, ο Κουντουριώτης οδηγεί τα πλοία στον κόλπο του Μούδρου. Τη Δευτέρα 8 Οκτωβρίου αρχίζει η απόβαση στη θέση Βουρλίδια κοντά στο Διαπόρι. Το αποβατικό σώμα κατευθύνεται προς τη Μύρινα μαζί με ομάδες Λημνιών με επικεφαλής τους τον παπά-Κώστα Αρετό και τον δάσκαλο Εμμανουήλ Ιωαννίδη. Οι Οθωμανοί παραδίδονται άνευ όρων. Στον ναό της Αγίας Τριάδας, μετά από τέσσερεις αιώνες σκλαβιάς, ψάλλεται η πρώτη επίσημη παλλημνιακή δοξολογία. Το νησί γίνεται ορμητήριο του ελληνικού στόλου στις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου, και προπύργιο της απελευθέρωσης των νησιών του Αιγαίου στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13. Η προτομή του ναυάρχου Κουντουριώτη κοσμεί σήμερα το λιμάνι της Μύρινας.
Ο «αρχιτέκτονας» της απελευθέρωσης του νησιού Ελευθέριος Βενιζέλος θα το επισκεφθεί 22 χρόνια αργότερα, το 1934, συνοδευόμενος από τον Γεώργιο Παπανδρέου. Οι Λημνιοί θα τον επευφημήσουν και θα του προσφέρουν χειροποίητα κεράσματα με λευκό γλάσο και αμύγδαλο, που, προς τιμήν του, θα ονομαστούν “βενιζελικά”. Στα νεότερα χρόνια, η πλατεία ΚΤΕΛ της Μύρινας θα ονομαστεί Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου, κι εδώ θα στηθεί η προτομή του.